De ambitie voor cellulaire agricultuur

We hebben sinds de oprichting van de Stichting Cellulaire Agricultuur Nederland intensief samengewerkt met een community van experts en gezamenlijk een Groeiplan ingediend voor het Nationaal Groeifonds (NGF).  Hieronder vindt u een beknopte samenvatting van de ambitie van CANS.

Kansen

Cellulaire agricultuur (CA) is een radicaal innovatieve technologie, waarbij dierlijke producten gemaakt worden uit cellen in plaats van hele dieren. Bij CA-vlees (in de volksmond bekend als kweekvlees) groeit het vlees vanuit dierlijke stamcellen, die afkomstig zijn van dieren door middel van pijnloze biopten. In Nederland groeien cellen voor CA tegenwoordig zelfs in een diervrij medium, dankzij een recente innovatie (dit is nog niet in alle landen zo). Bij CA-melk worden componenten uit melk geproduceerd door micro-organismen door middel van precisiefermentatie. In beide gevallen produceren de cellen dezelfde dierlijke proteïnen, vetten, en dergelijke die via conventionele productie worden verkregen. Hiermee kunnen dan ook producten worden gemaakt met dezelfde smaak, structuur, voedingswaarden en bereiding als traditionele dierlijke producten. Dezelfde producten worden geproduceerd in een nieuwe waardeketen, die beter is voor mens, dier en planeet.

Ten opzichte van traditionele dierlijke producten hebben CA-producten een groot aantal voordelen: minder impact op klimaat en biodiversiteit, minder land- en watergebruik, minder zoönosen en andere ziektes, minder afval en een gecontroleerde en transparante productie. Daarnaast biedt een CA-transitie Nederland zowel economische kansen op verdienvermogen én verduurzaming. Met een uitstekende positie en reputatie op het gebied van innovatieve agricultuur, biotechnologie en samenwerkingscultuur heeft Nederland zelfs de mogelijkheid om CA-gidsland te worden en een nieuw, wereldwijd toonaangevend CA-ecosysteem te stimuleren. Dit sluit aan bij de kabinetsstrategie “Versterken van onderzoeks- en innovatie-ecosystemen".

CA als techniek is nog volop in ontwikkeling. Er zijn een aantal barrières die voor veel bedrijven hetzelfde zijn, maar die moeilijk zelf op te lossen zijn. CAN wil helpen om de ontwikkeling van deze markt te versnellen, door te ondersteunen bij:

  1. Het opleiden van gekwalificeerd personeel voor de gewenste groei.
  2. Publieke kennisdeling van technologische ontwikkelingen.
  3. Bouw van faciliteiten om te kunnen opschalen, want dat vereist hoge investeringen en specifieke engineeringskennis die beperkt beschikbaar zijn.
  4. Maatschappelijke draagkracht die tot uiting komt in brede steun en initiatieven, en ook wetgeving in Europa. 
  5. Goede condities voor de vestiging en ontwikkeling van start-ups.

Het Cellulaire Agricultuur Consortium wil deze problemen uit de weg ruimen en bouwen aan een volwaardig CA-ecosysteem.  Het Consortium doet voor de uitvoering van dit plan een beroep op het Nationaal Groeifonds, zie ook het groeiplan. De ondersteuning van het Nationaal Groeifonds stelt ons in staat de eerste stappen te zetten in met name de eerst 3 van de onderstaande werkstromen. Mocht uw organisatie hieraan willen bijdragen of aan de werkstromen 4 of 5, neem dan contact op.

De prioriteiten:

1: Goed opgeleid personeel

Voor transitie naar een volwaardige CA-sector moet de arbeidsmarkt meebewegen. Daarom is het belangrijk dat (1) voldoende arbeidspotentieel beschikbaar komt en (2) dit arbeidspotentieel aansluit bij de benodigde vaardigheden binnen de CA-sector. Op dit moment is er echter geen onderwijs specifiek voor CA.

 2: Publieke toepasbare kennis

Met het Groeiplan willen wij publiek onderzoek een structureel onderdeel maken van de CA-transitie door programma’s te ontwikkelen waarin aandacht uitgaat naar alle relevante dimensies van deze transitie (biologie, technologie, milieu, economische en consumentenaspecten, maatschappelijke dynamiek).

3: Gedeelde opschalingsfaciliteiten

Om de CA-sector als geheel te stimuleren is het hard nodig om te investeren in algemeen toegankelijke opschalingsfaciliteiten. Beginnende en groeiende bedrijven kunnen hiermee sneller en efficiënter innoveren. Hierdoor hoeven ze zelf geen risicovolle en dure installaties te bouwen, en kunnen ze optimaal profiteren van de beschikbare opschaling kennis, operators en vergunningen.

4: Maatschappelijke acceptatie

Voor het tot bloei komen van de CA sector is een breed gedragen maatschappelijke transitie cruciaal. Belangrijke onderdelen daarvan zijn maatschappelijke inbedding in het algemeen, inclusief ook aanpassingen van wet- en regelgeving.

 

5: Stevige CA sector

De transitie naar CA heeft als gevolg dat ook de bedrijfsmodellen van de vlees- en zuivelindustrie aan verandering onderhevig zijn. Voor de oprichting en opschaling van innovatieve CA-bedrijven en technologieën zullen een innovatieteam en een start-up programma opgezet worden, en mogelijk ook een investeringsfonds. Dit alles gebeurt zo veel mogelijk in samenwerking met bestaande instanties.

Resultaat van deze ambitie

In Nederland zal een volwaardig maatschappelijk CA-ecosysteem zijn gebouwd, waar:

  1. Voldoende aanwas is van talent en personeel met de juiste kennis en kunde om volledig in de behoefte binnen de (tegen die tijd) snelgroeiende sector te kunnen voorzien. 
  2. Nederlandse universiteiten een belangrijke rol spelen in het genereren van publieke kennis en technologie die nodig is voor de sector om uitdagingen zo snel en efficiënt mogelijk te overbruggen, als broedplaats voor patenten en nieuwe start-ups.
  3. Nederland twee internationaal gerenommeerde algemeen toegankelijke opschalingsfaciliteiten huisvest voor CA-vlees- en CA-zuivelproductieprocessen en het daarmee mogelijk maakt voor CA-bedrijven om snel en efficiënt op te schalen van lab naar industriële schaal.
  4. Belanghebbenden door alle lagen van de bevolking CA ervaren als integraal onderdeel van de Nederlandse landbouwsector. Men heeft toegang tot onafhankelijke kennis en de nieuwste inzichten over mogelijke impact en is actief betrokken bij de transitie.
  5. Er een volledige Nederlandse waardeketen is opgezet waarin start-ups, investeerders en industriële partijen elkaar weten te vinden, en waarin innovatie wordt gestimuleerd en gefaciliteerd om zo maximaal van alle nieuwe kansen te profiteren.

Gezamenlijk zullen deze ontwikkelingen leiden tot een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor CA-bedrijven door de gehele waardeketen. Nederlandse CA-bedrijven blijven in Nederland. Nieuwe en bestaande buitenlandse CA-start-ups vestigen zich in Nederland, en investeerders komen met durfkapitaal om deze bedrijven te financieren en door hun opschaling heen te loodsen.